De Toekomstvisie van het KNGF

Het KNGF is druk in de weer met plannen maken voor de nabije toekomst. Het vak fysiotherapie moet in 2025 aan de doelen van de visie 'Vertrouwen in Beweging' voldoen. In maart was er een bijeenkomst met meer dan 70 leden om de 'Veranderagenda' te bespreken. Deze 'Veranderagenda' is volgens het KNGF de vertaling van de visie 'Vertrouwen in Beweging' naar de praktijk. Wat staat er nu precies in die visie en die 'Veranderagenda'? Hieronder nemen we de belangrijkste punten door om te kijken of we ze duidelijk kunnen maken. Dan kun je voor jezelf beslissen of je denkt dat dit haalbaar is in 2025.

Visie: clustering van specialisaties zorgt voor een heldere positionering richting zorgvragers, zorgveld, onderwijs en onderzoek.

Veranderagenda: vanuit de inhoud van het vak herijken en herinrichten van de beroepskolom.

Wat het KNGF hiermee bedoeld, is dat voor mensen buiten het vak duidelijk moet zijn welke verschillende typen fysiotherapeuten er zijn. Denk daarbij bijvoorbeeld aan de verschillende masters. Het moet voor de buitenwereld zichtbaar zijn waar de aandachtsgebieden van elke fysiotherapeut liggen. Met het KRF-NL komt dit doel al gedeeltelijk in zicht, omdat daar (als je dat wilt als therapeut) ieder zijn individuele scholingen kan aangeven. Maar ook voor fysiotherapeuten onderling moet het duidelijk zijn door welke therapeut de patiënt het beste geholpen kan worden. Daarvoor moet elke therapeut de grenzen van zijn eigen kennis en kunde kunnen en willen aangeven. En je moet bereidt zijn om patiënten door te verwijzen als je er zelf niet uitkomt. 

Daarnaast is het volgens het KNGF niet nodig dat elke fysiotherapeut een mastertitel haalt. Voor de meeste 'simpele' klachten zou de bacheloropleiding moeten volstaan. Het is wel de bedoeling dat je de rest van je leven blijft leren, maar je mag je ook in de breedte ontwikkelen. We krijgen dan een laag breed geschoolde algemeen fysiotherapeuten, die van veel klachten een beetje afweten. Daarachter zitten dan de specialisten, die de patiënten behandelen die te ingewikkeld zijn voor de algemeen fysiotherapeut.

Visie: de bijdrage van de fysiotherapie aan bewegend functioneren om te kunnen participeren is zichtbaar en toetsbaar.

Veranderagenda: gestructureerd invulling geven aan de ontwikkeling van het vak aan de hand van bewezen effectieve ontwikkelingen, beloftevolle ontwikkelingen en 'beter laten'-ontwikkelingen.

Bewezen effectieve en beloftevolle behandelingen moeten meer ruimte krijgen in de dagelijkse praktijk. Wetenschap en onderzoek geven de nieuwste ontwikkelingen aan, waar fysiotherapeuten zelf vervolgens mee aan de slag gaan. De beroepsgroep heeft de laatste jaren al verschillende behandeltechnieken de deur uit gedaan. UKG, ultrageluid en paraffinepakkingen zijn allemaal verleden tijd. Maar er is voor andere veelgebruikte behandeltechnieken, zoals massage en (volgens de Fysiopraxis van april) motor control training bij lage rugklachten weinig bewijs. Een beloftevolle behandelmethode kan zomaar vijf of tien jaar later weer achterhaald zijn. En wat de ene therapeut een beloftevolle behandeling vindt, bestempelt de ander misschien wel als onzinnig.

Visie: de fysiotherapie trekt gezamenlijk op in het realiseren van de ambities.

Veranderagenda: stimuleren van verbreding en vernieuwing in financieringsvormen.

Het huidige financieringsstelsel in de zorg zal uiteindelijk veranderen. Ook als fysiotherapeuten krijgen we daarmee te maken. Het grootste gedeelte van de zorg zal waarschijnlijk nog steeds door de zorgverzekeraars worden betaald. Maar dat hoeft niet per se een vergoeding per behandeling te zijn. Het kan ook een vast bedrag worden voor een lage rugklacht, of zelfs een vast bedrag per patiënt. Misschien worden we wel onderdeel van een grotere multidisciplinaire keten. Wil je hier meer over weten? Lees dan eens dit artikel over ontwikkelingen in de eerstelijnszorg of lees eens dit artikel over het herontwerpen van de eerstelijnszorg. Het KNGF zal betrokken zijn bij de onderhandelingen met zorgverzekeraars over het herinrichten van het systeem. In 2025 zal het nog niet zover zijn, maar het kan geen kwaad om op de hoogte te blijven van wat er speelt.

We zullen als beroepsgroep ook op zoek moeten naar nieuwe vormen om de benodigde zorg gefinancierd te krijgen. Sommige praktijken zijn hier al mee aan de slag gegaan. Ze halen subsidie uit verschillende potjes, bijvoorbeeld voor preventie. Of laten mensen zelf (een gedeelte van) de behandeling betalen. Fysiotherapeuten houden een spreekuur op de werkplek die vergoed wordt door de werkgever. Andere praktijken bieden een fysio-abonnement aan. Zo zijn er nog veel andere ideeën in het werkveld, waar we als beroepsgroep gebruik van zouden kunnen maken.

Visie: de fysiotherapie werkt actief aan gezondheidsbevordering.

Veranderagenda: versnellen van samenwerking op het gebied van preventie en gezondheidsbevordering met persoonskenmerken en context zorgvrager als uitgangspunt.

We moeten samen met andere disciplines aan de slag om de nadruk van de zorg te verschuiven naar het voorkomen in plaats van genezen van klachten. Denk daarbij aan de GLI, waar de fysiotherapeut samenwerkt met de diëtist en de huisarts. Voorkomen is namelijk goedkoper dan genezen. Zorgverzekeraars lijken dat ook in te zien. Ze willen (volgens hun inkoopbeleid van 2020) fysiotherapie meer inzetten om duurdere ziekenhuiszorg te voorkomen.

Zijn dit alle punten?

Nee, er staan nog drie andere punten behandeld tijdens de bijeenkomst in maart. Deze punten vond ikzelf het belangrijkst. Hiermee wil ik een kort overzicht geven van de nabije toekomstplannen voor het vak fysiotherapie van het KNGF. Dan weet je als fysiotherapeut een beetje in welke richting ons vak zich ontwikkeld. Met de huidige nadruk op tarieven, de behandelindex en andere conflicten met de zorgverzekeraars houden maar enkele fysiotherapeuten zich bezig met de ontwikkeling van het vakgebied. Die toekomstontwikkeling is wel belangrijk, omdat we nu nog de mogelijkheid hebben om zelf plannen te maken voor de toekomst. Als we dat niet zelf doen, zal een andere partij de regels gaan bepalen. En dat moeten we niet hebben. Het lijkt me beter voor de patiënten en voor de fysiotherapeuten als we het heft in eigen hand houden!